door Ria Groot
Annie Mens, zo kenden wij haar in Enkhuizen; Langedijk was voor vreemden. Annie was altijd gastvrij, velen kwamen even bij haar aan voor een ‘koppie’. Dan keek je even naar binnen en kreeg je een zwaai: “kom maar…”. Ze hield heel veel van bloemen en vogels. Toen buren een keer zeiden dat ze door het voeren van de vogels kauwtjes lokte, antwoordde Annie: “Dat is toch de bedoeling? Daarom voer ik ze, dat zijn ook vogels”.
In de woonkamer stond aan één kant haar werktafel. Bomvol met allerlei materiaal om te knippen en plakken. Het mooie papier zat in houten kistjes in de kast waarin nog veel meer lag voor haar hobby’s. Aan de wand hing een knipsel van haar tante. Ik weet niet of dat haar inspireerde om te gaan knippen, maar het was dus wel een bekende handvaardigheid in de familie.
Annie knipte heel traditioneel: zwanen, harten, vlinders, maar ook wel hele andere dingen. Van kleine tot heel grote knipsels ter gelegenheid van huwelijk en geboorten. Prachtig werk! Verder maakte ze ook veel kaarten, waarvan de meeste met ragfijne knipsels.
Regelmatig combineerde Annie knipwerk met andere creativiteit. Voor Pasen ging ze dit jaar bij haar vrienden langs met een mandje, gemaakt van een kartonnen bekertje met daaromheen gevlochten wol, met eieren en een paashaas of paashazin. Ze liet me ook een keer een geboorte-muziekdoosje met knipsel zien.
Annie’s motto was: knippen doe je omdat je er plezier in hebt! Ze knipte overal, ook in de wachtkamer bij de dokter. Daarmee leidde ze de wachtende mensen af en waren zij minder gespannen. De dokter zei daarom tegen haar: “Kom maar vaker knippen hier”.
Annie heeft jarenlang elke Contactdag bezocht. Op een ervan leerde ze Rob Miesen kennen. Er was een opdracht om elk een bij elkaar passend knipsel te maken. Maar het paste niet… De een was veel te groot en de ander veel te klein. Hun conclusie was dan ook dat het met hen samen niks zou worden, maar ze bleven wel contact houden.
Annie was jarenlang heel actief in de knipkring Enkhuizen. Deze kwam een tijd lang bijeen in haar huis. Er werd gezorgd dat iedereen aan een grote tafel kon zitten. Het was een grote kring die veel contact had met andere knipkringen in Noord Holland. Naar mate de kring groeide en de tafel te klein werd, verhuisden bijeenkomsten naar een kerk. Samen met de Enkhuizer knipkring organiseerde Annie ook een contactdag.
Mijn moeder heeft ooit een knipworkshop bij Annie gedaan. Voor mij was dat de aanleiding om te gaan knippen. Annie gaf overigens allerhande workshops en nam overal de tijd voor. Annie nam en waardeerde je zoals je was en had veel nuchtere humor, daarom kwam ik zo graag bij haar langs als ik in Enkhuizen was.
door Marjan Draaisma
Annie Langedijk is een bekende naam in de papierknipkunst, om haar techniek en om het de ander plezierig te maken. In 1981 mocht ik haar in Enkhuizen, waar een cursus papierknipkunst werd georganiseerd, leren kennen. Bij deze (vervolg)cursus bood Annie hulp en andere hand- en spandiensten aan, omdat Nel Wezel (feitelijk lesgeefster) niet aanwezig kon zijn. Na deze kennismaking van zes lessen zijn wij met circa twintig dames onder de professionele leiding van Nel Wezel – die ook aan andere dames in den lande lesgaf – spontaan doorgegaan.
Wij knipten in buurthuis De Witte Duif, maar vanwege de kosten (de reiskosten van onze juf moesten immers ook betaald worden) zijn wij uitgeweken naar de kerk in de Klopperstraat in Enkhuizen. Van hieruit hebben wij een regionale dag met de groepen uit Uitgeest en Heiloo georganiseerd; ook zijn wij op Texel uitgenodigd. Het spreekt voor zich dat Annie zich met hart en ziel inzette.
In deze periode is ook de Nederlandse Vereniging voor Papierknipkunst opgericht (1983), waarvan onder andere Annie lid van het eerste uur is geweest. Er kwamen landelijke contactdagen die wij samen bezochten en tijdens de contactdagen kwam immer de vraag waar deze het volgende jaar zou plaatsvinden. Enkhuizen (lees: Annie en haar groep) heeft dit driemaal op zich genomen en ook Texel liet zich met de hulp van Annie (en haar cursisten) van de goede kant zien.
Nadat de groep kleiner werd, verhuisden wij naar Annie’s huis aan het Hoenderpad. Hier werden maandelijks de stoelen klaargezet en onder leiding van Nel probeerden wij ons verder te bekwamen. Na 25 jaar lesgeven in Enkhuizen werd Nel door de groep gehuldigd en werd het schaartje overgedragen aan Annie. Er volgde een uitnodiging vanuit Moergestel waar met een kunstmarkt teruggegaan werd in de tijd. De dag begon met een kerkdienst die zo vroeg begon dat ons werd toegestaan deze te missen. Hierna volgde een Brabantse koffietafel die door de pastoor geopend werd met een borrel, waarna het feest op de kunstmarkt losbarstte. Omdat er geen prijzen waren voor de winnaars van de spelletjes bood Annie spontaan het door ons zo ijverig gemaakte knipwerk als trofee aan. Buiten ons medeweten gingen omstanders met de Brabantse pet rond en van het bedrag dat ons als ‘onkostenvergoeding’ werd overhandigd, zijn wij ’s-avonds in Hilvarenbeek gezellig uit eten geweest.
Annie reed graag met mij mee (zij genoot daar erg van) en samen bezochten wij veel plaatsen in Nederland om mensen kennis te laten maken met vaardigheden die je kunt uitvoeren met schaar en papier. Toen Annie hoorde dat mijn man jaarlijks naar Geijsteren (Limburg) ging, nodigde zij zichzelf en mij uit om mijn man in Geijsteren af te zetten en samen verder te gaan naar Siebengewald, waar Rob en Mientje Miesen woonden. Zij hadden Annie meermalen uitgenodigd, maar het was er nooit van gekomen om hierop in te gaan. Dit bijzonder aangename bezoek hebben wij nog een aantal keer herhaald.
Ook moet vermeld worden dat Annie mij aanspoorde om in het bestuur van de Nederlandse Vereniging voor Papierknipkunst te stappen. Op een dergelijk verzoek kon je gewoon geen neen zeggen.
Annie, mede namens de groep Enkhuizen wil ik je bedanken voor je inzet, alles wat je voor ons hebt gedaan, maar bovenal voor de persoon die jij, Annie, bent geweest.